Raport Hospittal: Kultura zdrowia w Polsce w 2024 roku
Każdy pacjent jest inny, ale wiele nas łączy
Filozofia kompleksowego, empatycznego i zindywidualizowanego podejścia do pacjenta powinna być oparta na faktach. Dlatego otwarcie placówki Hospittal poprzedził badaniem, aby sprawdzić, jakie są postawy Polaków wobec zdrowia fizycznego, psychicznego, co rozumieją przez „dobre samopoczucie”, czego szukają u lekarza i czy w ogóle do niego chodzą. Efektem tego badania, przeprowadzonego w październiku br. przez Pracownię Badań Społecznych (PBS) z Sopotu na reprezentatywnej próbie 1000 respondentów jest Raport „Kultura zdrowia w Polsce 2024 ”.
Co z badania wynika? Prawie wszyscy Polacy (96%) uważają zdrowie za bardzo ważną wartość w życiu, ale na co dzień 43% przyznaje, że o nim nie myśli, a do lekarza chodzą jedynie wtedy, kiedy sytuacja tego wymaga (48%). Blisko trzech na pięciu Polaków deklaruje, że problemem, który najbardziej wpływa na ich dobre samopoczucie jest zmęczenie, brak energii i wypalenie (59%).
Tradycjonalista, Zachowawczy, Holistyczny czy Sceptyczny?
Mimo, że każdy pacjent jest inny, na podstawie wyników badania zostały wyodrębnione 4 homogeniczne grupy pacjentów, których łączą określone poglądy, zwyczaje i upodobania. Najliczniejszą grupą Polaków są Zachowawczy (41%). Kolejnym pod względem wielkości jest segment Holistycznych (34%). Tradycjonaliści stanowią 18%, a Sceptyczni 7%.
Czym charakteryzuje się każdy z segmentów:
Zachowawczy
W tej grupie przeważają mężczyźni (53%), najliczniej są w niej reprezentowane osoby w wieku 35-44 lat (37%).
Zgodnie z ich przekonaniami zdrowotnymi najważniejsza jest medycyna oparta na wiedzy, stosowanie się do zaleceń medycznych i przyjmowanie przepisanych leków. Ale jednocześnie są w pełni świadomi, że to nie wystarcza dla zachowania pełnego zdrowia: tradycyjnemu leczeniu powinien towarzyszyć zdrowy styl życia. Ponad połowa (51%) jest też otwarta na nowinki, jak stosowanie ziół, suplementów czy modnych sposobów na zachowanie zdrowia zaczerpniętych z innych kultur.
2/3 Zachowawczych odwiedza lekarza jedynie wtedy, kiedy jest taka wyraźna potrzeba. Jedynie 6% bywa u lekarzy w ramach profilaktyki zdrowotnej.
Holistyczni
Wśród Holistycznych przeważają kobiety (53%), najliczniejszą grupą są osoby w wieku 35-44 lata (42%).
Najważniejsze dla zachowania zdrowia wg Holistycznych (92% wskazań) jest zdrowa dieta, aktywność fizyczna i unikanie stresu, czyli stosowanie reguł zdrowego stylu życia. Medycynę konwencjonalną (wiedza medyczna i stosowanie się do zaleceń lekarskich) wskazało 88%, ale jednocześnie aż 67% nie myśli na co dzień o zdrowiu, nie choruje i rzadko bywa u lekarza. 40% robi to tylko w sytuacjach wyraźnej potrzeby, ale jednocześnie 39% (znacznie częściej niż w grupie Zachowawczych) bywa u lekarza w ramach profilaktyki zdrowotnej.
Tradycjonaliści
W tej grupie przeważają kobiety (55%) i jest to grupa starsza od wcześniej opisanych: 46% stanowią osoby w wieku 44-55 lat.
Dbałość o zdrowie na co dzień to dla nich zdrowy styl życia (98%) oraz troska o wewnętrzną harmonię i życie w zgodzie ze sobą (98%). Dopiero w trzeciej kolejności (91%) wymieniana była medycyna oparta na wiedzy i stosowanie się do zaleceń lekarza. Ale jest to jednocześnie grupa, która, na tle pozostałych, najliczniej odwiedza lekarza w celach profilaktyki zdrowotnej (66%).
Aż 39% jest pod stałą opieką lekarza specjalisty, co związane jest z wysokim odsetkiem osób, które zadeklarowały choroby przewlekle.
Sceptyczni
To najczęściej mężczyźni (63%), a najliczniejszą grupą wiekową są osoby pomiędzy 45 i 49 rokiem życia (50%).
Rzadko myślą na co dzień o zdrowiu (29%) i rzadko chodzą do lekarza: regularnie w ramach profilaktyki zdrowotnej robi to jednie 18%, a 46% bywa u lekarza tylko w sytuacjach, które tego wymagają. Jednocześnie 22% zadeklarowało, że jest pod opieką lekarza specjalisty, co o tyle zrozumiałe, że 36% cierpi na choroby przewlekłe.
Jeśli muszą zmierzyć się z problemami zdrowotnymi, to najczęściej postawią na medycynę konwencjonalną i zalecenia lekarskie (29% wskazań).
Jak Polacy oceniają swój ogólny stan zdrowia?
Większość Polaków (65%) dobrze ocenia swój stan zdrowia fizycznego. W podziale na ww. segmenty najlepiej swój stan zdrowia oceniają Zachowawczy, jako zdecydowanie dobry i raczej dobry wskazało aż 73%. W następnej kolejności plasują się Holistyczni (69%). Tradycjonaliści częściej od innych (29% wskazań) źle oceniają swój stan zdrowia fizycznego. Natomiast Sceptyczni w porównaniu do innych grup mieli najczęściej kłopot w ocenie swojego zdrowia, wybierając odpowiedź „ani dobrze, ani źle” (36%).
Nieznacznie mniej Polaków (61%) pozytywnie ocenia swój stan zdrowia psychicznego. Ponownie Zachowawczy są grupą najlepiej oceniającą swój dobrostan psychiczny (68%) i także w tym przypadku Holistyczni pod względem oceny swojego stanu zdrowia psychicznego zajmują drugie miejsce (65%). Zdaniem 23% Tradycjonalistów (przy średniej dla całej populacji w wysokości 13%) ich stan zdrowia psychicznego jest zdecydowanie i raczej zły. A Sceptycznym ponownie trudno jednoznacznie ocenić swój stan, oceniając kondycję psychiczną jako „ani dobrą, ani złą” (30%).
Polacy są zmęczeni
Dobre samopoczucie to trudno definiowalna kategoria, dlatego, chcąc poznać stan ogólnego well-beingu Polaków Hospittal zapytał w badaniu o problemy, które mają na niego największy wpływ. Zdrowie fizyczne w rozumieniu konkretnej zdiagnozowanej choroby w skali całej populacji zajęło dość odległe miejsce (27% wskazań). Zdecydowanie częściej na zdrowie fizyczne wskazywali Tradycjonaliści (44%), ale i dla nich nie był to główny czynnik wpływający na dobre samopoczucie. Największym problemem Polaków, które wpływa na obniżenie nastroju jest zmęczenie, brak energii, poczucie wypalenia (59%). We wszystkich czterech segmentach typologicznych zmęczenie było wymieniane najczęściej. W przypadku Tradycjonalistów to nawet 66%. Stres i ogólna kondycja psychiczna zajęła w tym negatywnym rankingu drugie miejsce (48%) i ponownie Tradycjonaliści wskazywali ten aspekt najczęściej (62%).
Kolejnym czynnikiem pod względem liczby wskazań – wymienianym częściej niż zdrowie fizyczne – jest nadmierna waga (30%). I także tym razem Tradycjonaliści częściej uważają nadwagę za przyczynę kiepskiego samopoczucia (39%), a Sceptyczni, tym razem na równi z Holistycznymi, najrzadziej (28%).
Czas szybko płynie i przybywa nam lat, a starzenie się aż dla 26% Polaków to ważny czynnik wpływający na samopoczucie. Mocniej przeżywają to Tradycjonaliści (36%), a Sceptyczni konsekwentnie zachowują największy dystans, także wobec upływu czasu (15%).
Na koniec badania Hospittal zwrócił się do jego uczestników z pytaniem: Gdybyś miał/a zdecydować się na zabieg w prywatnym szpitalu chirurgicznym, to jakie aspekty byłyby dla Ciebie istotne? 73% Polaków na pierwszym miejscu wskazało na wybitną kadrę specjalistów. Dla 63% ważny jest profesjonalny, nowoczesny sprzęt i technologie wpływające na najwyższą jakość leczenia. 62% doceniłoby całościową opiekę: od konsultacji, poprzez samą procedurę aż po rehabilitację. A 59% chciałoby zostać otoczonymi troską i uwagą podczas całego pobytu w szpitalu.
Hospittal zbudował swoją filozofię działania – stawiając pacjenta w centrum uwagi – właśnie na tych przesłankach.